مجسمه‌ یادبود سیبلیوس در هلسینکی فنلاند

اگرچه ایلا هیلتونن به‌ عنوان برنده اعلام شد، اما بعد از ماه‌ها رقابت طاقت‌فرسا به او اجازه داده شد تا ایده‌ی خود را به مرحله‌ی اجرا درآورد. کمیته‌ی مجسمه یادبودی، برای احترام گذاشتن به خواست عموم، تقاضا کرد عنصری فیگوراتیو را به مجسمه اضافه کنند. هیلتونن در منقش کردن چهره‌ی سیبلیوس، تصمیم گرفت که او را نه در دوران سالخوردگی‌اش بلکه در سنین کمتر و به‌عنوان چهره‌ای ملی در اوج خلاقیت نشان دهد. بعضی منتقدان این را مبالغه در به‌تصویر کشیدن سیبلیوس می‌دانستند. قرار دادن عنصر جدید در جای مناسب مورد دیگری بود که با دورنمای طرح اولیه که بدست مهندس پروژه، جوآنی کیویکوسکی (Juhani Kivikoski) طراحی شده بود، همخوانی نداشت.

پروژه‌ مجسمه‌ یادبود سیبلیوس

بخش اصلی مجسمه‌ی یادبود شامل حدوداً ۶۰۰ لوله‌ی فولادی ضدزنگ و مقاوم در برابر اسید در ابعاد مختلف است که ایلا هیلتونن بدون ابزار ماشینی، خود آن‌‌‌‌ها را درهم تنیده و به هم جوش داده است. در حالی‌که با چندین متخصص برای بخش فلزکاری، محاسبات ساختاری و روش‌های جوشکاری رایزنی شده بود، اجرای فیزیکی این سازه که ۱۰٫۵۰ متر طول، ۶٫۵۰ متر عرض، ۸٫۵۰ متر ارتفاع و ۳۰ تن وزن دارد، تنها حاصل تلاش ایلا هیلتونن و همکار فلزکار وی امیل کونن (Emil Kukkonen) است که در شروع فعالیت تنها ۲۱ سال داشت.

عملیات ساخت در کارگاهی موقت آغاز شد که پیش‌تر محل اجرای پروژه‌ی مجسمه‌ی معروف اسب کارل گوستاو امیل مانرهایم (C.G.E. Mannerheim)، ششمین رئیس جمهور فنلاند، در جزیره‌ی لوتاساری، حومه‌ی شهر هلسینکی بود که حدود ۴ سال به طول انجامید؛ کارگاهی نسبتا بزرگ که در زمستان بسیار سرد، سوت و کور و بی‌روح بود. خوشبختانه، در کارگاه عکاسی تازه‌ی اتسو پیتینن (Otso Pietinen)  همسر ایلا هیلتونن، تجهیزات مدرن‌تری وجود داشت.

جوش دادن فولاد ضد زنگ خیلی راحت نبود، زیرا به محض گرما دیدن تغییر شکل می‌داد، در نتیجه برای عمود نگه داشتن لوله‌ها، جک‌های مخصوص به‌کار گرفته شد. ایلا هیلتونن از به‌روزترین تکنولوژی جوشکاری یعنی جوشکاری قوسی با گاز محافظ (MIG) برای بافت‌دار کردن سطح بیرونی لوله‌ها استفاده ‌کرد. ایلا هیلتونن با آن ژاکت چرمی متعلق به دهه‌ی ۱۹۳۰ و لباس کار قرمز رنگی که در اثر جرقه‌های جوشکاری پر از سوراخ شده بود، همراه با دستگاه جوشکاری در یک دست و شیلنگ آب برای خنک کردن جوش مذاب در دست دیگر، ساعت‌ها کار کند. قرار گرفتن در معرض دودهای سمی فلزات باعث تنگی نفس شدید و برونشیت مزمن در او شده بود.

هیلتونن نه‌تنها سختی‌های فیزیکی پروژه را به جان خریده بود بلکه به‌طور مستمر فشارها و انتقادات عمومی در جریان پروژه را هم تحمل می‌کرد. کمیته‌ی یادبود، بودجه بسیار اندکی برای اجرای پروژه در نظر گرفته بود و باوجود درخواست‌های مکرر، این بودجه هیچ‌وقت افزایش پیدا نکرد.

مجسمه‌ یادبود سیبلیوس در حال حاضر

از مجسمه یادبود سیبلیوس در ۷ سپتامبر ۱۹۶۷ در حضور رئیس جمهور فنلاند اور‌هو ککونن (Urho Kekkonen) و برخی نخبگان سیاسی، فرهنگی و اقتصادی رونمایی شد. این بنای یادبودِ تشکیل شده از ۱۴ عنصر، در طول تابستان در پارک سیبلیوس ‌گردِ هم قرار داده شد. مشاهده‌ی تکاپوی پیکرتراش و کارگران در به‌ثمر رساندن این مجسمه، دلگرمی عمومی را به دنبال داشت و با افتتاح پروژه بحث‌ها و مجادلات عملاً فروکش کرد.

امروزه مجسمه یادبود یکی از جاذبه‌های مهم توریستی شهر هلسینکی فنلاند است. پارک سیبلیوس کانون بسیاری از رویدادهای مهم بوده است، حتی زمانی‌که هنرمند هویت واقعی این مکان حفظ کرده و در برابر هر شکلی از تجاری شدن آن مقاومت کرد.

اجزایی از سایز واقعی این مجسمه یادبود که در واقع داده‌ها و مطالعات تکنیکی بودند، در مقابل ساختمان سازمان ملل در نیویورک و مونترال خودنمایی می‌کند. یک ماکت ساخته شده از روی مجسمه هم در ساختمان یونسکو در پاریس قرار دارد.

در انتخاب مواد و مصالح مورد استفاده دقت فراوانی شده تا جایی که این بنای یادبود هنوز بعد از گذشت ۳۵ سال نشانی از کهنگی، فرسایش و زنگ زدگی به خود ندیده است. لوله‌های نقره‌ای مجسمه تغییر فصل‌ و نور را منعکس می‌کند، آواز پرندگان را بازتاب می‌دهد، با نسیم دریا آهی از دل بر‌می‌کشد و وقتی باد تندی بوزد، خشمگینانه تکان می‌خورد. بعضی در زیر آن قدم می‌زنند و گاهاً سر خود را درون لوله‌ها قرار می‌دهند و برای لنز دوربین ژست می‌گیرند. بعضی‌ها هم نزدیکترین نیمکت را برای لذت بردن از این بنا انتخاب می‌کنند.

عصرها سپری می‌شود، باورها و نگرش‌ها تغییر می‌کند. مجسمه یادبود سیبلیوس، هر چند در زمان خودش کاملا افراطی به‌نظر می‌رسید، اما آئینی باستانی را ادامه داده و به‌عنوان یک بنای یادبودی ماندگار است. این بنا نماد آهنگسازی نابغه، ملتی قدرشناس و پیکرتراشی مصمّم و خوش‌ذوق است.